مفاهیم کلیدی حسابداری به زبان ساده (دارایی، بدهی، سرمایه و درآمد)
🔹 ۱. دارایی (Assets)
تعریف ساده:
دارایی یعنی هر چیزی که یک شخص، شرکت یا سازمان مالک آن است و انتظار دارد در آینده از آن منافع اقتصادی به دست آورد.
به زبان سادهتر:
اگر چیزی ارزش مالی داشته باشد و بتواند در آینده برای شما سود یا منفعتی ایجاد کند، آن دارایی است.
مثالها:
-
پول نقد در صندوق یا بانک
-
ساختمان، زمین، ماشینآلات
-
وسایل اداری مثل میز و کامپیوتر
-
موجودی کالا در انبار
-
مطالبات (پولی که مشتریان هنوز به شما بدهکارند)
دو نوع اصلی دارایی وجود دارد:
-
داراییهای جاری (کوتاهمدت):
چیزهایی که بهسرعت (معمولاً کمتر از یک سال) به پول نقد تبدیل میشوند.
مثل: پول نقد، حسابهای دریافتنی، موجودی کالا. -
داراییهای غیرجاری (بلندمدت):
چیزهایی که در مدت طولانیتر استفاده میشوند و بهآسانی نقد نمیشوند.
مثل: زمین، ساختمان، ماشینآلات، وسایل نقلیه.
نکته مهم:
داراییها نشاندهندهی «قدرت مالی» یک کسبوکار هستند. هرچه دارایی بیشتر باشد، توانایی شرکت در فعالیت و سرمایهگذاری بالاتر است.
🔹 ۲. بدهی (Liabilities)
تعریف ساده:
بدهی یعنی تعهدات مالی یک شخص یا شرکت در برابر دیگران. یعنی پولی که باید در آینده پرداخت شود.
به زبان سادهتر:
بدهی همان پول یا خدمتی است که به دیگران بدهکارید و باید در آینده آن را پس بدهید.
مثالها:
-
وام بانکی
-
حسابهای پرداختنی (پولی که باید به تأمینکنندگان بپردازید)
-
مالیات پرداختنشده
-
حقوق پرداختنشده کارکنان
-
چکهای صادرشده ولی نقد نشده
انواع بدهی:
-
بدهیهای جاری (کوتاهمدت):
تعهداتی که باید در کمتر از یک سال پرداخت شوند.
مثل: حسابهای پرداختنی، وامهای کوتاهمدت، حقوق پرداختنشده. -
بدهیهای غیرجاری (بلندمدت):
تعهداتی که زمان پرداخت آنها بیش از یک سال است.
مثل: وامهای بلندمدت، اوراق قرضه.
نکته:
بدهی بخش منفی ترازنامه است چون نشان میدهد چه مقدار از داراییهای شرکت در واقع متعلق به دیگران است (نه صاحب شرکت).
🔹 ۳. سرمایه (Owner’s Equity)
تعریف ساده:
سرمایه یعنی سهم صاحب یا صاحبان شرکت از داراییها بعد از کسر بدهیها.
به زبان سادهتر:
اگر همه داراییها را بفروشید و بدهیها را بپردازید، آنچه باقی میماند، سرمایه صاحب شرکت است.
فرمول اصلی حسابداری:
دارایی=بدهی+سرمایهدارایی = بدهی + سرمایهدارایی=بدهی+سرمایه
یا به عبارتی:
سرمایه=دارایی−بدهیسرمایه = دارایی – بدهیسرمایه=دارایی−بدهی
مثال:
فرض کنید یک مغازهدار ۱۰۰ میلیون تومان دارایی دارد (پول نقد + کالا + وسایل) و ۴۰ میلیون تومان وام گرفته است.
در این صورت:
سرمایه = ۱۰۰ – ۴۰ = ۶۰ میلیون تومان
یعنی ۶۰ میلیون تومان از داراییها متعلق به صاحب مغازه است.
نکته:
سرمایه میتواند در طول زمان تغییر کند؛
اگر صاحب شرکت پول بیشتری سرمایهگذاری کند، سرمایه افزایش مییابد.
اگر شرکت سود کند، سرمایه بالا میرود، و اگر زیان کند، سرمایه کاهش مییابد.
🔹 ۴. درآمد (Revenue)
تعریف ساده:
درآمد یعنی مبالغی که از فروش کالا یا ارائه خدمات به دست میآید، بدون در نظر گرفتن هزینهها.
به زبان سادهتر:
هر پولی که از فعالیت اصلی کسبوکار وارد شرکت شود، درآمد است.
مثالها:
-
درآمد حاصل از فروش محصولات
-
درآمد خدمات (مثل تعمیرات، مشاوره، آموزش)
-
درآمد اجاره (اگر شرکت ملکی را اجاره دهد)
-
سود سپرده بانکی (در بعضی موارد جزو درآمد محسوب میشود)
نکته:
درآمد با «سود» فرق دارد.
درآمد فقط نشان میدهد چقدر فروش داشتهاید.
اما سود = درآمد – هزینهها است.
انواع درآمد:
-
درآمد عملیاتی:
درآمدی که از فعالیت اصلی شرکت حاصل میشود (مثلاً فروش کالا برای فروشگاه). -
درآمد غیرعملیاتی:
درآمدی که از فعالیتهای جانبی بهدست میآید (مثلاً سود بانکی یا فروش دارایی ثابت). -
🔸 جمعبندی نهایی
مفهوم تعریف ساده مثال دارایی چیزهایی که دارید و برایتان سودآور است پول نقد، ماشین، ساختمان بدهی پول یا تعهدی که باید به دیگران بدهید وام، حسابهای پرداختنی سرمایه سهم واقعی مالک از داراییها پس از پرداخت بدهیها دارایی منهای بدهی درآمد پولی که از فروش یا خدمات بهدست میآید فروش کالا، اجاره، سود بانکی


دیدگاهتان را بنویسید